Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандарт
1 Бап. Жалпы ережелер
1. Осы сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандарт «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабына сәйкес әзірленді және «Ақтөбе» облыстық футбол клубы» АҚ-дағы (бұдан әрі – Клуб) сыбайлас жемқорлықты ескертуге, анықтауға, бұлтартпауға және азайтуға бағытталған сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл қызметінің міндеттерін, қағидаттары мен бағыттарын айқындайтын негізгі құжат болып табылады.
2. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандарт міндеттері:
1) клуб қызметкерлерінің қызметтік міндеттерін орындаудағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы тұрақты мінез-құлық пен жауапкершілігін қалыптастыру;
2) сыбайлас жемқорлық көріністерін уақтылы анықтау және теріс салдарлардың алдын алу;
3) Клуб қызметінің тиімділігін арттыру.
3. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандартты қолдану және енгізу:
1) Қазақстан Республикасының заңнамасында және Жарғыда көзделген өз функцияларын жүзеге асыру кезінде клубтың қызметінде пайдаланылады;
2) клубтың барлық қызметкерлері орындауға міндетті;
3) Клубтың әрбір қызметкері сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандартты қолдану және енгізу үшін жеке жауапкершілікте болады.
4. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандартты өзгерту “Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы” Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырылады.
5. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандарт Клуб қызметкерлерінің белгіленген ережелерді мүлтіксіз орындауға және сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарының алдын алуға бағытталған әрекеттері мен шешімдерін анықтайды.
2 Бап. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы шектеулер
1. Клуб қызметкерлерінің өз өкілеттіктерін жеке, топтық және басқа да қызметтік емес мүдделерде пайдалануға әкеп соқтыратын әрекеттерді жасауына жол бермеу мақсатында Клуб қызметкерлері сыбайлас жемқорлыққа қарсы шектеулерді мыналар бойынша қабылдайды:
1) мүліктік және мүліктік емес игіліктер мен артықшылықтар алу немесе игеру мақсатында ресми таратылуға жатпайтын қызметтік және өзге де ақпаратты пайдалану;
2) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қызметтiк өкiлеттiктердi орындауға байланысты сыйлықтарды қабылдау.
2. Клуб қызметкерлері өздерінің лауазымдық өкілеттіктерін жүзеге асыру кезінде сондай-ақ міндетті:
1) Қазақстан Республикасының заңдарында тәртiптiк, әкiмшiлiк немесе қылмыстық жауаптылық көзделген терiс қылықтардың және өзге де құқық бұзушылықтардың жасалуына жол бермеуге;
2) Клубтың ішкі құжаттарына сәйкес ресми таратуға жатпайтын қызметтік және өзге де ақпаратты мүліктік және мүліктік емес игіліктер мен артықшылықтар алу немесе игеру мақсатында пайдаланбауға;
3) басқа адамдарды сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауға итермеуге немесе ынталандырмауға;
4) тікелей басшыға мүдделер қақтығысының, қызметтік міндеттерін орындау кезіндегі жеке мүдделердің, сыбайлас жемқорлық мінез-құлыққа бейімділігінің және сыйлық алудың туындауы туралы хабарлауға;
5) жеке және пайдакүнемдік мүдделерді басшылыққа алмауға;
6) қызметтiк өкiлеттiктердi пайдалана отырып, қызметкерлерге, басшыларға және басқа да лауазымды адамдарға сыйлық бермеуге және мүлiктiк игiлiктi, жеңiлдiктердi немесе артықшылықтарды алу үшiн қызметтiк емес қызмет көрсетпеуге;
7) егер бұл жақын туыстық қарым-қатынаста болатын адамдардың (ата-аналар, жұбайлар, аға-інілер, апа-сіңлілер, балалар) тікелей бағынуымен немесе бақылауымен байланысты болса, лауазымға тағайындаудан бас тартуға;
8) сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресте, сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарды ашуда белсенді болуға;
9) әріптестерінен жоғары құқықтық және сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің сақталуын қолдауға және талап етуге;
10) ықтимал мүдделер қақтығысының себептері мен шарттарын, сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарды және олардың зардаптарын жою бойынша тұрақты негізде шаралар қабылдауға;
11) кiрiс алуға байланысты кәсiпкерлiк және өзге де қызметтi жүзеге асыруда кез келген адамға көмектесуден аулақ болуға.
3. Қызметкер өз құзыреті шегінде басқарушылық және өзге де шешімдерді дайындау және қабылдау кезінде міндетті:
1) олардың бейтарап ресми шешіміне әсер етуі мүмкін қарым-қатынастардың белгіленген тәртібін бұзатын заңсыз өтініштермен әріптестермен және басшылармен байланысудан аулақ болуға;
2) дереу басшыға белгілі болған сыбайлас жемқорлық фактілері туралы, сондай-ақ құжаттарды жедел қарау немесе қағазбастылық үшін қандай да бір пайда алуға бейімділік туралы дереу хабарлауға;
3) орындауға келіп түскен өкімнің заңдылығына күмәнданатыны туралы тікелей басшыға дереу жазбаша хабарлауға;
4) егер тікелей басшының өзі мүдделер қақтығысына қатысты болса, жоғары тұрған басшылыққа жүгінуге;
5) үшінші тұлғалардың мүдделерін білдіруден немесе лоббирлеуден, сондай-ақ олардың атынан іс-әрекеттер жасаудан тартынуға.
3 Бап. Сыйлықтар
1. Клуб қызметкерлері өз әріптестеріне сыйлықты егер ол іскерлік этика критерийлеріне сәйкес келсе және келесі критерийлердің жиынтығына сай болса ғана бере алады:
1) Жаңа жыл, Халықаралық әйелдер күні, есте қалатын даталар, мерейтойлар сияқты дәстүрлі мерекелерге тікелей қатысты болса;
2) негізді, пропорционалды және сән-салтанатсыз болса;
3) қызмет, әрекет, әрекетсіздік, келісім, қамқорлық, құқық беру, мәміле бойынша белгілі бір шешім қабылдау, келісім-шарт, лицензия, рұқсатнама және т.б. үшін жасырын сыйлық болмаса немесе кез келген басқа заңсыз немесе әдепсіз мақсаттар үшін алушыға ықпал ету әрекеті жоқ болса;
4) сыйлықтар туралы ақпаратты жария еткен жағдайда Клубқа, қызметкерлерге және басқа тұлғалардың беделіне қауіп төндірмеу;
5) осы Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандарттың және клубтың басқа да ішкі нормативтік құжаттарының қағидаттары мен талаптарына және қолданыстағы заңнама нормаларына қайшы келмесе.
2. Алғыс нышандары мен сыйлықтарды қорқытып алуға жол берілмейді.
3. Клубтың, қызметкерлердің атынан үшінші ақшалай қаражатты, қолма-қол немесе қолма-қол емес ақшаны, кез келген валютада сыйлықтар беруге жол берілмейді.
4. Қарапайым сыйлықтарды, банкеттерге шақыруды арасында қабылдау немесе ұсыну жақсы іскерлік қарым-қатынасқа заңды түрде ықпал етуі мүмкін, бірақ қабылданған шешімдерге әсер етпеуі (әсер ету ықпалын тудырмауы) керек.
4 Бап. Тауарларды, жұмыстарды, қызметтері сатып алуды жүргізу
1. Тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді сатып алуды жүзеге асыру кезінде мыналар ұсынылады:
1) сатып алуға жұмсалған қаражатты оңтайлы және тиімді жұмсау;
2) Сатып алуды жүзеге асыру қағидаларында көзделген жағдайларды қоспағанда, ықтимал жеткізушіге сатып алу рәсіміне қатысу үшін тең мүмкіндіктер беру;
3) ықтимал жеткізушілер арасындағы адал бәсекелестікті қолдау;
4) сатып алу процесінің ашықтығы мен айқындылығына жәрдемдесу;
5) сыбайлас жемқорлық көріністерінің алдын алу;
6) ықтимал жеткізуші ретінде жабдықтаушыны таңдау туралы шешім қабылдауға құқығы бар немесе ағымдағы сатып алулардың бастамашылары немесе ұйымдастырушылары болып табылатын Клуб қызметкерлерінің жақын туыстарын, жұбайларын немесе құда-жекжаттарын (ерлі-зайыптылардың туыстарын) ағымдағы сатып алуға қатысуға рұқсат бермеу;
7) Мемлекеттік сатып алулар бойынша атқарушылық құжаттар бойынша орындалмаған міндеттемелері бар және Борышкерлердің бірыңғай тізіліміне енгізілген, сондай-ақ жосықсыз қатысушылардың тізіліміне енгізілген ол тартқан ықтимал жеткізуші және (немесе) қосалқы мердігер (бірлесіп орындаушы) ретінде қатысуға жол бермеуге құқылы.
5 Бап. Кадрларды іріктеу, орналастыру және персоналды басқару
1. Персоналды таңдау, орналастыру және басқару кезінде басшыларға кеңес етіледі:
1) кадрларды туыстық, қауымдық және жеке адалдық белгілері бойынша іріктеу және орналастыру жағдайларына жол бермеу, меритократия қағидаттарының сақталуын қамтамасыз ету;
2) Қазақстан Республикасының қолданыстағы еңбек заңнамасының талаптарын сақтау;
3) Клубқа жұмысқа қабылдау кезінде қызметкерге жүктелетін негізгі міндеттерді, тыйымдар мен шектеулерді түсіндіру;
4) қызметкерлердің дербес деректері туралы мәліметтерді негізсіз беруге жол бермеу;
5) лауазымға тағайындалған Клубтың лауазымды адамдарынан жеке сипаттағы қандай да бір қызмет көрсетуді талап етпеу және оларға жүгінбеу;
6) қызметтiк мiндеттерiне сәйкес қызметкерлердiң мiндеттерi мен лауазымдық өкiлеттiктерiнiң көлемiн нақты және анық айқындау;
7) қызметкерлер арасында жұмыс жүктемесінің біркелкі бөлінбеуіне жол бермеу;
8) орындауы анық мүмкін емес немесе өзінің қызметтік міндеттерінің шегінен шығатын, сондай-ақ заңға қайшы келетін бұйрықтарды бермеу;
9) қызметтен тыс сипаттағы мәселелерді шешу кезінде қарамағындағылардың қызметіне ықпал ету үшін қызмет бабын пайдаланбау;
10) қарамағындағыларды сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауға мәжбүрлемеу;
11) бағынысты және өзге де тұлғалардың Қазақстан Республикасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнамасының нормаларын бұзу фактілерінің жолын кесу және бұлтартпау;
12) бір бөлімшенің қызметкерлері үшін қызметтік міндеттерін атқару барысында туындаған мүдделер қақтығысын шешу үшін уақтылы кешенді шаралар қабылдау;
13) сыбайлас жемқорлықтың алдын алу бойынша кешенді шараларды қабылдау;
14) сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауға ықпал ететін себептер мен жағдайларды, оның ішінде бағынысты адамдармен бірге жою;
15) жоғары тұрған немесе төмен тұрған адаммен не жұмысы бойынша оған өзге де тәуелдi адаммен ақшалай немесе өзге де мүлiктiк сипаттағы құмар ойындарға қатыспау;
16) қызметтік емес немесе жеке тапсырмаларды орындауға бағынысты адамдарды тартуға жол бермеу.
6 Бап. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл және жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру бойынша клуб қызметі
1. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы клуб қызметінің негізгі бағыттары:
1) сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес саласында Клубтың бірыңғай саясатын жүзеге асыру және клубта сыбайлас жемқорлық мінез-құлыққа теріс көзқарасты қалыптастыру;
2) сыбайлас жемқорлықтың және басқа да құқық бұзушылықтардың алдын алуға жауапты Клубтың уәкілетті тұлғаларын анықтау;
3) Клуб қызметінің осындай тәуекелдерге көбірек ұшырайтын салаларын анықтау мақсатында сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін жүйелі түрде бағалау, сыбайлас жемқорлыққа қарсы тиісті шараларды әзірлеу;
4) Клубтағы мүдделер қақтығысын анықтау және реттеу;
5) Клуб қызметкерлерін сыбайлас жемқорлықтың алдын алу және оған қарсы күрес мәселелері бойынша оқыту, ақпараттандыру және кеңес беру (сыбайлас жемқорлықтың алдын алу және оған қарсы күрес мәселелерін реттейтін нормативтік құжаттармен танысу, оқыту іс-шараларын өткізу, Клуб қызметкерлеріне жеке консультациялар ұйымдастыру);
6) контрагенттермен өзара іс-қимыл жасау кезінде сыбайлас жемқорлықтың алдын алу шараларын жүзеге асыру;
7) сыбайлас жемқорлыққа қарсы мониторинг (Клубтың ішкі құжаттарын, сондай-ақ сыбайлас жемқорлыққа жол беру үшін алғышарттардың болуына Клубтың жарғылық қызметін талдау, Клубтың сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандартын қалыптастыруда енгізу) және Клубтың сатып алу қызметін жүзеге асыру, Клубтағы сыбайлас жемқорлықтың жай-күйі және Клуб қабылдаған сыбайлас жемқорлыққа қарсы шаралардың тиімділігі туралы қызметкерлердің пікірін зерделеу, мүмкін болатын мәселелер бойынша жеке және заңды тұлғалардың шағымдары мен өтініштерін талдау. Клубтағы сыбайлас жемқорлық, бұқаралық ақпарат құралдарында клубтың қызметі туралы жағымсыз жарияланымдарды талдау);
8) ішкі бақылау және аудит (Клубтың ішкі бақылау және аудит жүйесінің Клубтың Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандартының ережелеріне сәйкестігін қамтамасыз ету, ішкі процедуралар мен стандарттарды, бухгалтерлік есеп деректерін сақтауды жүйелі түрде бақылау, бастапқы деректердің болуы және сенімділігі. бухгалтерлік құжаттар, сыбайлас жемқорлық тәуекелі жоғары аймақтардағы шығындардың экономикалық орындылығы, бейресми есептерді дайындауға және жалған құжаттарды пайдалануға жол бермеу, Клубтың мүлкі мен ресурстарын пайдалану тәртібін жетілдіру);
9) Клубтың лауазымды тұлғаларына және Клубтың басшы лауазымдарына кандидаттарға Клубтың сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандартын сақтау бойынша талаптарды ұсыну;
10) Клуб қызметкерлері үшін белгіленген құқықтар мен шектеулерді, тыйым салулар мен міндеттерді біріздендіру;
11) Клубтың сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл мәселелері бойынша мемлекеттік органдармен, ұйымдармен және азаматтармен өзара іс-қимылы.
2. Сыбайлас жемқорлыққа төзбеушілік атмосферасын қалыптастыру – қоғамда жалпыға танылған құндылықтар жүйесі призмасы арқылы сыбайлас жемқорлықпен күресу қажеттілігіне Клуб қызметкерлерінің сенімін нығайту жөніндегі қызмет.
3. Клубтың сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеті жалпы тәрбиелік, ақпараттық және ұйымдастырушылық сипаттағы шаралар кешені арқылы қалыптасады, оның ішінде:
1) кәсіптік оқыту;
2) тақырыптық бейнематериалдарды қарау және талқылау;
3) сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл шараларын кейіннен әзірлей отырып, мемлекеттік органдардың (Қазақстан Республикасы Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің Ақтөбе облысы бойынша департаменті, Ақтөбе облысының прокуратурасы) және қоғамдық бірлестіктердің өкілдерімен кездесулер ұйымдастыру;
4) ішкі құжаттарды әзірлеу және енгізу;
5) түсіндіру және өзге де іс-шараларды жүргізу.
4. Клуб қызметкерлерді кез келген теріс қылықтарға, сыбайлас жемқорлық көріністеріне, тіпті елеусіз жағдайларға төзбеушілікке тәрбиелейді. Бұл ретте басты назар жазаның бұлтартпастығын түсінуге, мұндай оқиғаларды келешекте олардың орын алуына жол бермеу үшін алдын алу шараларын әзірлей отырып, төтенше деңгейге беруге аударылады.
5. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыруға комплаенс-офицер мен заңгер жауапты.
7 Бап. Сыбайлас жемқорлықпен күресуге және оның алдын алуға бағытталған жұмыстарды ұйымдастырудағы клуб лауазымды тұлғаларының жауапкершілігі
1. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі амал-шараларды өз құзыреті шегінде квазимемлекеттік сектордың барлық субъектілері және олардың лауазымды адамдары «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырады.
2. Сыбайлас жемқорлықпен күресуге және оның алдын алуға бағытталған шаралардың тиімділігі Клуб басшылығының тарапынан болатын іс-әрекеттердің жүйелілігімен, бірізділігімен және үздіксіздігімен сипатталатын принципті ұстанымымен қуатталады.
8 Бап. Қорытынды ережелер
Осы сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандарт Клуб Басқармасының Төрағасы бекіткен күннен бастап күшіне енеді.